Nafarroako AHTren bi zatik porrot egin dute

Hala ere, Nafar gobernua tematuta dago Castejon eta Arrizabalagaren arteko zatia eraikitzeko

Apirilaren 8an, Yolanda Barcina eta Ana Pastor Sustapen ministroa Madrilen buruturiko bileraren ondoren, Nafarroako  Gobernua eta Sustapen ministerioak prentsaurreko bat eskeini zuten. Prentsaurrekoaren idazkian, Nafar gobernuak Sustapen ministerioarekin hitzarmen ekonomiko duen zati bakarraren eraikuntzaren jarraipena berresten zuen, alegia, Castejon eta Arrizabalaga artekoa, Alesbes-Erriberri eta Erriberri-Tafalla azpizatien erakusketa publikoko prozedura iragartzen zuelarik.

Aldiberean, aipaturiko idazkian honako hau esaten zuten: Trazaketa berri hau (Castejon-Arrizabalaga) trenbide sarearekin lotuko da, aldi baterako lehen fasean, egungo trenbidea ahal den gehien erabiliz, eta nazioarteko zabaleradun trenak ibili ahal izateko, UIC zabalera-bateragarri eginez.

Horrek Nafarroari aukera emanen dio Europaz gaindiko trenbide sarean sartzeko,  karga hausturarik gabe?. Hitz jario tekniko-politikoa hau itzultzen saiatu gara, komunikatu honek dioena zabalduz eta adituekin kontrastatuz. Itzulpena askoz errezagoa da: ustezko Zaragoza eta Castejon arteko abiadura handiko trazaketa berria ez da burutuko. Bidenabar, Iruñea eta Euskal Y grekoarekiko abiadura handiko konexioa ez da eraikiko.

EAErekiko lotunea Gasteizen izanen litzateke eta ez Ezkio-Itsason, aurreikusita zegoen bezala. Zaragoza eta Euskal Y grekoaren artean eraiki nahi den abiadura handiko tarte bakarra Castejon-Arrizabalagakoa litzateke. Nafar Gobernua eta Sustapen ministerioak finantziazio ituna sinatu zuten bakarra, 2010ean. Miguel Sanz, Alvaro Miranda eta Pepe Blancok izenpetu zuten hitzarmen hori, egun, ustelkeria kasuetan hiruak auzipetuta.

Gauzak horrela, egungo trenbide sarea mantendu nahi dute, iberiar zabaleran, eta etorkizunean, europako zabalera (UIC) ahalbidetzen duen hirugarren erraila gehitu asmoz daude. Moldaketa honek 2 milioi kilometroko balio du bakarrik. Hala ere, Castejon eta Arrizabalaga artean, trazaketa berri bat eraikitzen segitzen dute, abiadura handikoa. Kasu honetan, lurraldean eragiten duen txikizio itzelaz gain, kilometroko 11 - 15 milioi kostatzen du, lur zolaren araberakoa.

Nafar gobernuaren partetik proiektu honen  defentsa aurreikusten ahal dugu. Izan ere, aipaturiko komunikatuan honela esaten dute: trazaketa berri hau egungo trenbide sareari lotuko zaio iberiar zabaleran, bakar bakarrik aldi baterako lehen fasean. Kea saldu nahian dabiltza. Konexio honetako trazaketa berriek porrot egin dute. Sustapen ministerioak 50.000 milioiko zorra du eta Nafar gobernua, arpilaketaren ondoren, ez dabil askoz hobe. 

Shakespearek honako hau zioen: Nafarroak mundua harrituko du. Gaur egun hori zaila da baina Nafar gobernua guttienez saiatu, saiatu egiten da: munduko AHT trazaketa motz eta zentzugabeena egiten ahaleginduko da. 60 km.ko porlanezko orbaina, ipar zein hegoan egungo trenbidearekin lotuko litzatekeena, agian hirugarren errailez hornitua.Uharte bat Zaragoza eta EAEren artekoa.

Itoizko urtegia, Nafarroako ubidea, Urantziako zirkuitoa, Noaingo aeroportuaren zabaltzea edota Reyno Arenarengatik ezer ikasi izan ez bagenu, agian isildu beharko genuke. Baina, orain dakigunarekin, Nafar gobernuari galdetu beharko genioke zergatik segitzen du temati Castejon eta Arrizabalaga arteko AHTko trazaketa berria eraikitzen. Zertarako? Zer mesederen truk? Eraikuntza sektore indartsu eta neurrigabeko norekin dago zorretan? Horri guztiari gehitu behar zaio Etxabakoitzen egin nahi duten geltoki berria eta berarekin batera martxan dagoen  urbanizazio berriaren eraikuntzaren egitasmoa. Afera hau, gainera, Nafar gobernuko Garraio sailburua den Luis Zarralukik gogo handiz eta sutsuki bere gain hartu du. Proiektu honetan dena iluna izan da, baina maiz esaten denez, kaka beti ur azalera atera ohi da.

Horrenbestez, AHT Gelditu! Elkarlanak Nafarroako AHTren lanak eta proiektua gelditzea eskatzen du, EAEn Euskal Y grekoaren lanen gelditzea eskatzen duen bezalaxe. Egoera honetan, makroazpiegitura hauek are arrazoigabe, bideraezin eta jasangaitzagoak dira. Hori dela eta, Euskal Herriko AHTren proiektu osoaren erabateko gelditzea lortzeko borrokan segitzeko deia egiten dugu.